In de eerste fase van herstel, volgens de CSR-methode*, draait het om het stoppen van de roofbouw en het ondersteunen van het fysieke herstel. Je lichaam heeft lange tijd in de overdrive gestaan en is letterlijk uitgeput. De eerste stap is dan ook: stoppen met overleven. Rust nemen, spanning loslaten, slapen, herstellen en weer contact maken met de signalen van je lichaam.
Vaak merk je pas in deze fase hoe ver je bent gegaan. Vermoeidheid, concentratieproblemen, hoofdpijn, een opgejaagd gevoel of somberheid – het zijn allemaal signalen dat je lichaam tijd en aandacht nodig heeft om te herstellen.
Toch is goed voor jezelf zorgen in deze periode vaak lastig. Als je moe en leeg bent, kom je bijvoorbeeld minder gemakkelijk in beweging en grijp je sneller naar wat op korte termijn even helpt: snelle suikers, koffie of een glas wijn. Dat geeft een klein opkikkertje of een moment van ontspanning, maar op de langere termijn houdt het je lichaam juist in de stressstand. Suiker zorgt voor snelle pieken en dalen in je bloedsuiker, koffie jaagt het stresssysteem verder aan en alcohol verstoort je slaap en herstel. Begrijpelijke gewoontes – maar ze dragen niet bij aan herstel.
Voeding als onderdeel van fysiek herstel
In fase 1 van herstel is leefstijl een belangrijk onderdeel van het herstelproces. Niet in de zin van “alles tegelijk moeten aanpakken”, maar met kleine, bewuste keuzes die je lichaam helpen herstellen. Voeding speelt daarin een grote rol.
Bij langdurige stress raakt je lichaam uitgeput: je verbruikt veel vitamines, mineralen en energievoorraden. Denk aan magnesium, B-vitamines en zink. Gezonde, voedzame voeding helpt om deze tekorten weer aan te vullen en het lichaam weer in balans te brengen.
Voeding is daarmee geen bijzaak, maar een onderdeel van herstel. Het helpt je bloedsuiker stabiliseren, ondersteunt je energiehuishouding en geeft je lichaam de bouwstoffen die nodig zijn om te herstellen van de periode van roofbouw.
Waarom je aankomt bij stress
Veel mensen merken dat ze aankomen tijdens of na een periode van langdurige stress, ook als ze niet meer eten dan normaal. Dat komt door de invloed van het stresshormoon cortisol. Cortisol zorgt ervoor dat je lichaam meer trek krijgt in snelle suikers en vetten, en dat vet gemakkelijker wordt opgeslagen, vooral rond je buik.
Daarnaast vertraagt je stofwisseling, omdat je lichaam energie wil vasthouden voor “noodgevallen”. Je beweegt vaak minder, slaapt slechter en je lijf is vooral bezig met overleven in plaats van verbranden. Afvallen lukt dan niet, hoe hard je ook probeert. Pas wanneer je stresssysteem tot rust komt, durft je lichaam weer los te laten.
Mijn eigen ervaring
Pas toen ik zelf in het staartje van mijn herstel zat, ging ik bewuster aan de slag met voeding. Niemand had mij meegenomen in het stuk leefstijl bij herstel. Tot dat moment was ik vooral bezig met rust nemen en mijn energie sparen. Toen ik beter ging eten, merkte ik al snel verschil: meer energie, minder behoefte aan suiker en koffie, een rustiger lijf en een stabieler humeur. Achteraf had ik gewild dat iemand me daar eerder op had gewezen. Precies waarom ik dit nu schrijf.
Kleine stappen, groot effect
Voeding is geen wondermiddel, maar het kan wél een krachtige steun zijn tijdens stressherstel. Begin klein. Eet regelmatig, kies voor voeding die voedt in plaats van vult, drink voldoende water en beperk cafeïne en alcohol. Focus je op drie maaltijden per dag. Eet niet (teveel) tussendoor. Alles wat je tussendoor eet zorgt ervoor dat je lichaam weer aan het werk gaat. Wanneer het aan het verteren is, is het niet aan het herstellen. Ga meer groente eten: eet bijvoorbeeld groente bij elke maaltijd in jouw dag.
Herstel kost tijd, maar elke stap telt. Door goed voor je lichaam te zorgen, geef je jezelf de beste kans op duurzaam herstel.
Wil je weten wat jouw lichaam nodig heeft voor herstel?
Tijdens een Energie Check-Up brengen we samen in kaart hoe het met jouw energiehuishouding gaat en wat er nodig is om weer in balans te komen. We kijken onder andere naar klachten, herstel, leefstijl en patronen. Van daaruit ontstaat een plan dat past bij jouw situatie en jouw tempo.
Boekentips voor wie zich verder wil verdiepen in voeding en herstel
Wil je meer weten over de invloed van voeding op energie, hormonen en herstel? Deze boeken sluiten daar mooi op aan:
- Plants for Health
- Eet meer energie – Marjolein Dubbers
- Het energieke vrouwen voedingskompas – Marjolein Dubbers
- Alles draait om je hormonen – Rineke Dijkinga
- Op weg naar meer energie – Rineke Dijkinga
*CSR staat voor Chronische Stress Reversal. Een methode gericht op het terugdraaien van de negatieve effecten van chronische stress.
